czwartek, 18 kwietnia 2019

Polihymnia CN Piotra Chlebowskiego


I kolejna nowość: 25 rozpraw Piotra Chlebowskiego w dwu woluminach: XXX i XXXI tom serii "Studia i monografie" Ośrodka Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL. Podtytuł: Studia i szkice interpretacyjne. Obszerny zestaw tekstów z kręgów edytorstwa, liryki, prozy, plastyki i muzyki oraz - last but not least - Quidama. Oba tomy zawierają przebogatą dokumentację graficzną.
t. 1 - ss. 408, t. 2 - ss. 528.
Czyli razem 930 :)
Gratulacje dla Autora i podziękowanie za dedykację.
Szczegóły zawartości na zdjęciach.







3. tom Katalogu prac plastycznych Norwida


Ukazał się właśnie III tom monumentalnego Katalogu prac plastycznych Cypriana Norwida w opracowaniu Edyty Chlebowskiej (Prace w albumach 3, Prace luźne). Album zawiera ponad 250 ilustracji, doprowadzone do nr 701. Otrzymaliśmy kolejny zbiór porządnie opracowanej i zreprodukowanej w odpowiedniej jakości twórczości plastycznej Norwida.

Ogromne gratulacje dla Autorki za tak ważną i dopracowaną rzecz. 

Książkę wydało Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2019
ss. 576






niedziela, 31 marca 2019

Jan Zieliński, Spłaszczona nieco

Jan Zieliński
Spłaszczona nieco

Nad ziemią i na ziemi podróż i dwie powieści, czyli ciekawa tegoczesna gawęda


Książka ta, opatrzona dość osobliwym tytułem, ukazała się w Warszawie w roku 1842 – w trzech tomach, bez nazwiska autora ani tłumacza. Adresowana do młodzieży, zawiera szereg utworów nierównej długości, poświęconych podróżom i nauce. Autor posłowia wspomina, że uprzednio wydał był swój przekład Ostatnich dni Pompei Bulwer Lyttona – stąd wiemy pośrednio, że chodzi o Ludwika Paprockiego. Tu, wśród adaptacji utworów E. Sue i Miss Marget, umieścił Podróż nadziemską – znaleziony „w jednym z pism francuskich” obszerny artykuł Pierre’a Boitard, „traktujący o najciekawszej części nauki przyrodzenia w sposobie do pojęcia ogólnego zastosowanym”1.
Narrator, jak typowy bohater romantyczny, słucha słowika i marzy. W tym stanie rozmarzenia pojawia się mu diabeł kulawy, który spontaniczny, egzaltowany okrzyk narratora („O cudowny wynalazku! Zawołałem, jak to rozległe sklepienie niebieskie dziwnie ogarnia poziom światów”) poddaje bezlitosnej analizie i wykazuje jego bezsens z naukowego punktu widzenia: „Primo, to co widzisz nie jest sklepieniem, lecz przestrzenią; secundo ta przestrzeń nie jest niebieską lecz czarną, jak wszystko co nie ma koloru, i taką byś ją widział, gdyby nie była stale napełnioną światłem słonecznym; tertio, sklepienie twoje nic zgoła nie ogarnia, bo przestrzeń jest jak czas bez granic i nieskończona; quatro, poziom znajduje się na ziemi, a nie na niebie, gdzie go nie ma bynajmniej; na koniec wasz zbiór światów, Universum, łącząc w to drobną ziemię na której mieszkasz, kilka małych planetek i dość liche słońce, jest zaledwie punktem w nieskończoności – mniej jak ziarnkiem piasku w oceanie”2.
W dalszym ciągu opowieści diabeł opisuje cały szereg doświadczeń fizycznych, tłumacząc na ich przykładzie działanie siły przyciągania i siły odśrodkowej. A kiedy narrator wyraża chęć ujrzenia ziemi z innego punktu widzenia, „diabeł szczudłowy” bierze go za rękę i z szybkością meteora ruszają w podróż międzyplanetarną.
Pierre Boitard (1789-1859), francuski przyrodnik i popularyzator nauki, ogłosił swe Etudes astronomiques w roku 1839 w konserwatywnym piśmie „Musée des familles”. Rzecz cieszyła się powodzeniem, w roku następnym doczekała się przekładu włoskiego. W roku 1861, a więc pośmiertnie, wydrukowano podobną jego opowieść, przedstawiającą młodemu czytelnikowi jak wyglądał Paryż, zanim na tych terenach pojawił się człowiek3. Dziś Boitard uważany jest za prekursora Verne’a w zakresie opowieści przygodowych, adresowanych do młodzieży i popularyzujących naukę (Etudes astronomiques) i autora pierwszej „opowieści darwinowskiej” (Etudes antédiluviennes)4.
Czytając Podróż nadziemską (polską wersję Etudes astronomiques) dziś, ze znajomością późniejszego rozwoju literatury, trudno nie zwrócić uwagi na fakt, że przekład ten musiał być czytany przez jednego z najważniejszych pisarzy polskich XIX wieku. Rzecz zasługuje na osobne studium, tu tylko dwa znamienne przykłady. Diabeł opowiada o tzw. „małych księżycach”: „Gdy który z nich skutkiem jakiego wstrząśnienia dostanie się w waszą atmosferę, tarcie powietrza unieważnia jego siłę rzutu i spada na ziemię. Wówczas otwieracie usta i oczy, obwołujecie cuda i mniemacie, że wam z księżyca rzucają kamienie; w końcu, chcąc okazać, że coś rozumiecie, nadajecie im nazwę meteorytów, aerolitów, asterolitów, etc.”5. Echa tej przemowy znajdujemy w powszechnie znanym (spopularyzowanym przez piosenkę Wandy Warskiej) wierszu Norwida W Weronie, w słowach „A ludzie mówią, i mówią uczenie, / Że to nie łzy są, ale że kamienie”6. Natomiast wywód narratora: „Zawsze słyszałem, że ziemia była okrągłą; tymczasem rzecz się ma zupełnie inaczej. Nie tylko jest spłaszczoną u obu biegunów; lecz nawet wzdętą przy równiku, co jej nadawało postać ellipsy, mającej dwie osi bardzo zbliżone do środka”7 powraca w otwierającym cykl Vade-mecum wierszu Okólniki w przeciwstawieniu dwóch opinii, ujętych, rzecz znamienna, w cudzysłów:
„Z i e m i a - j e s t   k r ą g ł a - j e s t   k u l i s t a!”
[...]
„U  b i e g u n ó w - s p ł a s z c z o n a - n i e c o...”8
Dziś możemy powiedzieć, że są to niemal dosłowne cytaty z polskiego przekładu francuskiej książki popularnonaukowej dla młodzieży, wydanego w roku 1842, kiedy to Norwid na zawsze wyjeżdżał z Warszawy.

1 [Ludwik Paprocki], Objaśnienie i Sprostowanie, w: Nad ziemią i na ziemi podróż i dwie powieści, czyli ciekawa tegoczesna gawęda, Warszawa 1842, t. III, s. 287, 288.
2 Nad ziemią i na ziemi podróż i dwie powieści, czyli ciekawa tegoczesna gawęda, wyd. cyt., t. I, s. 72-73.
3 Por.: Pierre Boitard, Etudes antédiluviennes – Paris avant les hommes. Paris 1861, Passard.
4 Zob.: Marc Angenot, Science Fiction in France before Verne, “Science Fiction Studies”, vol. 5, part 1, March 1978.
5 Nad ziemią i na ziemi podróż i dwie powieści, czyli ciekawa tegoczesna gawęda, wyd. cyt., t. I, s. 98.
6 Norwid, Pisma wszystkie, t. II, s. 22.
7 Nad ziemią i na ziemi podróż i dwie powieści, czyli ciekawa tegoczesna gawęda, wyd. cyt., t. I, s. 94.

8 Norwid, Pisma wszystkie, t. II, s. 13.

poniedziałek, 25 marca 2019

Zmarł prof. Mieczysław Inglot

Klub "Tygodnika Powszechnego" we Wrocławiu
Z głębokim smutkiem zawiadamiamy, że w sobotę wieczorem zmarł prof. Mieczysław Inglot, historyk literatury polskiej, edytor, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, ceniony znawca literatury okresu romantyzmu, zasłużony członek Klubu "Tygodnika Powszechnego" we Wrocławiu.
Łączymy się w bólu z rodziną. W pamięci mamy spotkania z Profesorem, Jego wypowiedzi, rady, świadectwa, pomysły, anegdoty... Na zawsze pozostanie w naszych wspomnieniach jako wyjątkowa postać naszego środowiska, które z oddaniem współtworzył.

Prof. Mieczysław Inglot z Norwidologami, Kazimierz Dolny, maj 2009

środa, 13 marca 2019

1% dla Fundacji Norwidowskiej

1% dla Fundacji Norwidowskiej



Szanowni Państwo,
założona w 1992 r. Fundacja Norwidowska wspiera różne inicjatywy, mające na celu upowszechnienie dzieła Cypriana Norwida w Polsce i za granicą. Fundacja bierze aktywny udział w organizacji norwidowskich sympozjów, konkursów, wspiera wydawnictwa poświęcone osobie i twórczości autora Vade-mecum. Najważniejszym projektem, nad którym Fundacja sprawuje pieczę jest pierwsze w pełni krytyczne wydanie Dzieł wszystkich Cypriana Norwida.
    Fundacja Norwidowska jest organizacją pożytku publicznego, która swoją działalność realizuje głównie dzięki wsparciu darczyńców. Dziękując za dotychczasową pomoc zwracamy się z serdeczną prośbą o dalsze wspieranie naszych inicjatyw, bądź poprzez bezpośrednią wpłatę na konto (Bank Pekao SA: 57 1240 1503 1111 0000 1752 8250, Fundacja Norwidowska, ul. Chopina 27, 20-023 Lublin), bądź też poprzez przekazanie 1 % podatku:
Fundacja Norwidowska, nr KRS: 0000129753.
Za pośrednictwem strony internetowej Fundacji mogą Państwo skorzystać z bezpłatnego oprogramowania do rozliczania podatku, który udostępniamy w wersji tradycyjnej (program do pobrania na komputer) oraz on-line. Oferujemy również możliwość pobrania i wydrukowania tradycyjnych formularzy PIT z wpisanym numerem KRS Fundacji do wypełnienia odręcznego.
Poniższy link prowadzi bezpośrednio do strony umożliwiającej skorzystanie z oprogramowania:

czwartek, 7 marca 2019

Miłość czysta w radiowej Jedynce


9 marca o godzinie 21:00 zapraszamy do radiowej Jedynki na słuchowisko 🎙️📻 wg. komedii Cypriana Kamila Norwida "Miłość - czysta u kąpieli morskich" w adaptacji i reżyserii Jerzy Machowski.
Cztery postaci z tak zwanego dobrego towarzystwa spędzają wolny czas w nadmorskim kurorcie w Normandii. Młodzi, piękni, wrażliwi i spragnieni miłości. Zdrowotne kąpiele i picie oślego mleka, afekty i namiętności, flirty i intrygi, zaręczyny i samobójstwa - wszystko to z miłości... własnej?

Realizacja akustyczna: Maciek Kubera
Muzyka: Ignacy Zalewski
Obsada:
Julia - Teresa Kowalik
Marta - Angelika Kurowska
Feliks - Krzysztof Szczepaniak
Erazm - Paweł Paprocki
Zapraszamy 
https://www.polskieradio.pl/357/6991/Artykul/2274025

sobota, 9 lutego 2019

Pomocny gest dla pani Teresy Budzisz-Krzyżanowskiej


Miłośniczka Norwida i kapitalna jego recytatorka znalazła się w potrzebie...
10 lutego Fundacja Anny Dymnej organizuje w Krakowie koncert charytatywny na rzecz pani Teresy Budzisz-Krzyżanowskiej. Wystąpi m.in. Leszek Możdżer.
Więcej tu:
https://www.onet.pl/?utm_source=www.facebook.com_viasg_kultura&utm_medium=social&utm_campaign=leo_automatic&srcc=ucs&pid=b8e7d2a8-8fec-4506-a3ee-ae3628b827fa&sid=bf78661f-61f7-40de-becc-94f65255b9ae&utm_v=2

Można także wspomóc akcję wpłatą na konto Fundacji:
SANTANDER BANK POLSKA SA
65 1090 1665 0000 0001 0373 7343
Z dopiskiem "Teresa Budzisz-Krzyżanowska"

Zbiórka trwa do końca lutego.

Zachęcamy miłośników Norwida, poezji i dobrej recytacji do włączenia się, także przez upowszechnianie tej informacji. Należałoby.

A Pani Teresie Budzisz-Krzyżanowskiej życzymy powrotu do zdrowia. 

piątek, 2 listopada 2018


W zagranicznym domu aukcyjnym wystawiono popiersie Norwida autorstwa Cypriana Godebskiego wykonane w 1875 roku. Proszę zobaczyć tę niezwykłość.
Zwraca uwagę krzyżyk na szyi.
Rzeźbę sprzedano prywatnemu kolekcjonerowi [?] w dniu 26 października 2018 r.

środa, 31 października 2018

Osobność. "Klucze od Echa"


W serii "Poezje" Universitas wydał wybór wierszy Norwida poszerzony o 10 szkiców o poecie i poezji. Tom redagowała Eliza Kącka. Wczoraj, w Piwnicy pod Baranami, miała miejsce prezentacja książki i wieczór poezji: 
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2404144509626295&set=pcb.1934338779954564&type=3&theater&ifg=1

Kilka zdjęć pokazujących zawartość: